Psyken er verst
Det er heilt utrulig å sitte her og reflektere framor PC`en, og prøve å sette ord på følelsane som har strøymd gjennom sjela den siste tida. Det som er kort-versjonen, er at når ein først har akseptert situasjonen, så vil det gradvis gå bedre. Og du som er type macho-mann; no vil du bli kjent med den lille guttungen i deg!
Men for å fortelje litt meir i detaljar, så vart det dessverre, for min del, ein verden som raste brutalt sammen. Eg har aldri hatt problemer med å takle operasjon, behandling og bivirkninger, men heile sjukdomsbildet dominere psyken så kraftig at alt anna blir uviktig. Eg har opplevd 3 kraftige nedgonger der psyke og alvorlig tankekjør/krisemaksimering tok overhand. Den første var naturligvis diagnosen på Volvat (koloskopi) 26. mars. Nr 2: etter operasjonen 17. april , og nr 3: første møte med kreftlegen 16. mai.
Familie, fritidsinteresser, jobb, og venner blir satt på vent (egentlig såg alt dette svart ut i starten, så eg tenkte vel egentlig at alt dette var slutt). Ventetida i påsken og vidare fram til operasjonen var veldig krevande og tøff. Men operasjonsdatoen kom, og eg fekk det å konsentrere meg om, sjøl om eg aldri kvidde meg til det. Det som vart utfordrane for meg og kona, var dagane etter operasjonen. Eg sleit med å få i meg næring, og eg sleit med å komme meg opp å gå. Dette var ein veldig standard operasjon som kunne endt med stomi, som eg var fullstendig klar over, men tenkte at det får berre stå til. I ettertid er eg glad for at eg slapp å bruke energi på nettopp stomi. Eg hadde nok med å få tankane på rett kjøl. Og at eg ikkje fekk i meg næring og søvn til å omtrent klare å reise meg, så blir energien deretter. Eg var 87 kg før diagnosen inntraff i mars, og etter operasjonen hadde eg gått ned omtrent 17 kg ! Kirurgen kom inn på rommet til meg og fortalte at eg måtte hente litt styrke og komme meg opp på beina. Kona vart litt irritert...ho ga han klar beskjed om at det var jo litt vanskelig sida eg ikkje fekk i meg noko næring i det heile tatt! Så klart var dette noko eg fekk vete no i seinare tid. Eg var longt nede no. Enno lengre enn før. Overlege kom inn til meg på et tidspunkt sammen med ein sjukepleiar, og dei prøvde å komme med trøstande ord til ein kar som hadde kraftig dødsangst. Tankane var kome til det stadiet at eg trudde eg måtte planlegge testamentet, begravelse, korleis i det heile tatt klare å sjå verda rundt meg. Og det hjalp jo ikkje særlig at kirurgen hadde nevnt at han kunne sjå ein flekk på leveren min som mest sannsynlig var kreft. Då slo det meg at eg hadde fått kreft med spredning! Og det hadde eg lest var veldig alvorlig. Eg spurte kirurgen seinare om prognoser (ALDRI SPØR OM SÅNT). Han nølte litt og sa noko som "nei altså, sjans for å leve etter 5 år..." - OK stopp der, sa eg. - Synsing treng me ikkje gjera no. Eg føle at Siri på telefonen kunne svart meir menneskelig. Men det seiast at kirurger er mekanikere som ikkje skal kunne svare på sånt. Eller så er dei berre drittlei av å dele samme beskjeden time etter time. Anyway! No var psyken på et sånt nivå at eg ville ha psykolog, men det var det jo sjølvsagt lang ventetid på. Eg hadde no lagt på Haukeland i 5 døgn, og kunne strengt tatt reist heim etter 3, dersom eg berre hadde begynt å ete normalt, og kunne spasert litt meir i korridoren. Men skal eg fortelle ein hemmelighet?! : Sjukehusmat smake drit! Det er kun ÈIN gong den maten har smakt godt, og det var eine gongen på KK då kona hadde født eine kidden, og me fekk servert skinkesteik i rød saus. Uansett....no spora eg litt av. Men eg var longt nede etter 5 døgn uten næring i kroppen, og ingen psykolog å oppdrive. Neste mulighet var å tilkalla sjukehusprest, som eg bestemte meg for å takke ja til. Ikkje at det hjalp så grådig, men eg trengte å ventilera litt. Dette resulterte i at eg ville heim. Så samme ettermiddagen tok eg meg ein dusj, kona var attmed og passa på at eg ikkje ramla. Eg føle eg tok et viktig steg med å reise heim. Men fytti h.... så tøft det var å sjå hus og nabolag....og ungane! Eg knakk sammen.
I etterpåklokhetens navn, så kan eg konkludere med at: 1. Kirurgen gjorde jo faktisk ein fantastisk jobb med å fjerne svulsten frå tjukktarmen, og sy meg sammen igjen, og eg slapp stomi. Men han kunne overlatt praten til ein sjukepleier etterpå, som har bedre ordforråd. 2. Eg fekk ingen psykologisk hjelp, kun brosjyrer slengt i fanget. Så her måtte eg gå i kjelleren åleina for å ta fart oppatt.....men vart der nede ei stund. Det gjekk ikkje mange dagene før konemor trua i meg mat og drikke. Dette gjorde resultat, og eg kom meg plutselig på beina, og spaserte att og fram i stova. Etter kvart gjekk eg utendørs og loffa rundt bakom huset. Eg utforda meg sjøl til å gå lengre og lengre. Eg ville helst ikkje møta folk, uten at det skulle bli kleint, men ein dag kjente eg et enormt behov for å gå ned til eine naboen og slå av ein prat, for der hadde det vært sjukdom i huset før, kan du sei. Det å snakka med folk som har hatt lignande tilstander sjøl , det gav meg meir tyngde i samtalen. Og eg fekk mange gode råd, bl anna å kontake Norilco som kunne koble meg sammen med likepersoner. Dei likepersonane har også bidratt veldig positivt, og vært med å bygge opp motet. Alt dette skulle bli starten på ei viktig oppreising som eg vil påstå skapte fundamentet for den psyken eg har i dag. Og eg hadde aldri klart dette uten dei rundt meg. Dette fører meg videre til den siste delen i dette innlegget (og det blir ein litt tøffare historie), nemlig mitt første møte med kreftlegen 16. mai.
Det nærma seg første møte med kreftlegen. Der skulle me får veta ka bildene viste. Me visste jo berre om ein flekk på lever, og at det var knytta litt spenning rundt bukhinna, der kirurgen hadde brent vekk blodkar og lymfekjertler.
14. mai var bryllupsdagen vår, og eg følte meg i overkant optimist. Eg ville endelig gå litt meir ute blant folk, og eg ville klippe håret. Seinare spaserte eg meg ein liten tur, som eg pleidde å gjer omtrent kvar dag. Eg følte meg sterkare og mykje bedre mentalt. Neste dag var me kome til 15. mai. Då vart eg med min mor til Strøno og fekk prata med morfar. Han er 90 år og har et stort hjerta. Me kan sitte og snakke om jakt og hans barndom i mange tålmodige minutter, og det føles alltid godt. Den dagen tar han meg i armen og seier til meg at dette kommer til å gå bra. Eg blir sentimental av sånt, og velge å tru på han. Det var litt vanskelig å sove denne natta. Tankekjøret hadde liksom begynt å dempe seg, men kom snikande tilbake. Fram til denne perioden hadde kveldane egentlig vore høgdepunktet. Eg pleide å unne meg ein beroligande tablett etter tannpuss, og la meg i senga for å sjå litt på tv. Eg satte alltid på Wunderland på tv2, for å sjå på den herlige gjengen, som handla om rånemiljø og fyll i Innlandet, det gjorde meg enno meir rolig. Og ikkje minst at halve episoden handla om at dei stadig var fyllasjuk, gjorde også at eg låg i senga med ein beroligande tablett som begynte å fungere, og fekk meg til å føle meg bedre enn dei fyllesjuke stakkarane.
No var dagen komen. 16.mai, og me skulle få høyre ståa i denne fryktelege situasjonen. Ei halvblond dame som kan vera rundt 50 år , hadde svarte briller og kvit frakk, tar i mot oss ved døra. Helser på meg og kona og me får sette oss. Ho ønske oss velkommen med ei forsiktig stemme. Kreftsjukepleier er også med på møtet. Ho var ei rolig kvinne godt i 60-åra. Kreftlegen spør oss -hva vet dere fra før? Eg forklare med forsiktig men optimistisk stemme at det har blitt operert vekk ein svulst frå tjukktarmen, og at det har blitt gjort litt rensking i bukhinna, og at det har blitt oppdaga ein flekk på lever. Kreftlegen sitter litt stille før ho åpne munnen. - Det er dessverre ikke helt sånn. -På bildene kan vi se at det er 14 celler og svulster. Verden min rase sammen i det ho seie det. "-Eg trur det ikkje! -det kan ikkje vera sant!!" Eg krisemaksimere alt som eg nett har forberedt meg på, og lure på å hoppe frå helikopter-plattformen på Hovedblokka. Videre fortell legen at det no er snakk om livsforlengande medisinering, at eg ikkje blir 80 år, at det ikkje er overraskande om eg er her til neste år, men samtidig roe det ned med at eg ikkje er døande, at ingenting er skreve i stein, og at vegen blir til mens me går. Men det er dei første ordene eg har hatt problem med i ettertid. Snakk om å få ein kraftig karamell i trynet! Videre var det å få informoasjon om cellegift og bivirkninger, som eg egentlig dreit 8-0 i oppi all informasjon som nettopp var gitt. Eg forsikre meg sjølvsagt om at eg vil få riktig medisin, og Norge er rette staden for behandlingen. Ho svarer ærlig på det. Me vart verande på kontoret til me hadde fått summa oss og klarte å kjøre heimatt. Vegen var tung i dag.
Eg la meg i fosterstilling heime i stolen framfor tv`en og hadde enno meir dødsangst enn før. Beskjeden frå kreftlegen gjekk på repeat. No var eg i kjellaren som var under kjellaren. Det var tøft å møta mine foreldre, søsken, og mine barn etter dette. Eg fekk et sammenbrudd i stolen som dessverre ikkje var til å unngå. Ungane fekk det med seg, og me tok alle ein prat om ka som hadde skjedd. "skal pappa dø?" spurte jenta vår på 7 år. Korleis svare man på sånt? Me svarte etter beste evne at pappa har fått ein teit sjukdom som han må ta ein veldig kraftig medisin for. Og då kan det hende pappa blir frisk... Me tok ein skikkelig gruppeklem og alle hadde sine tårer. Det var egentlig ei vakker stund, samtidig brutal. Men godt å ha fått gjort det.
Eg like ikkje heilt ordene "kampen mot kreft". Eg like heller å tenke at eg bidrar framfor å kjempe. Og det skal det handle om vidare i dei neste innleggene.
Det kunne vore nevnt mange fleire ting i dette innlegget, som korleis det var å dykke nedi mørket, og sette fingen på dei vonde tankene. Men då hadde dette blitt ei bok. Eg kan berre oppfordre lesaren til å ta kontakt med meg for ein prat, dersom eg kan bidra med råd eller anerkjennelse.